CODEIN PHOSPHAT
Thuốc giảm đau nhẹ, gây táo bón, nghiện. Sử dụng đường uống, tiêm dưới
da, bắt đầu tác dụng sau 15 – 30 phút, tiêm bắp bắt đầu tác dụng sau 0,5 – 1
giờ, kéo dài 4 – 6 giờ.
Tên chung quốc tế: Codeine phosphate.
Dạng thuốc và hàm lượng: Viên nén: 15 mg, 30 mg, 60 mg. Sirô:
25 mg/ml. Thuốc nước: 3 mg, 15 mg/5 ml. Dung dịch uống: 5 mg/5 ml. Dịch
treo: 5 mg/ml. Thuốc tiêm: 15 mg/ml, 30 mg/ml, 60 mg/ml, 600 mg/20 ml,
1 200 mg/20 ml.
Chỉ định: Đau mức độ nhẹ đến vừa. Điều trị triệu chứng ho khan.
Chống chỉ định: Mẫn cảm với codein hoặc các thành phần khác của
thuốc. Trẻ em dưới 1 tuổi. Bệnh gan. Suy hô hấp, tắc nghẽn đường thở,
cơn hen cấp. Bệnh nhân có nguy cơ tắc ruột do liệt ruột.
Thận trọng: Cần thận trọng khi dùng codein cho người bị hen. Nhờn
thuốc và nghiện thuốc có thể xảy ra khi dùng thuốc kéo dài. Phải cảnh
báo cho người dùng codein khi phải vận hành máy, lái xe. Thận trọng ở
người suy nhược hoặc ở người mới mổ lồng ngực hoặc mổ bụng vì mất
phản xạ ho có thể dẫn đến ứ đờm sau mổ. Tổn thương thận và gan (Phụ
lục 4 và 5); mang thai (Phụ lục 2), cho con bú (Phụ lục 3). Tương tác
thuốc (Phụ lục 1).
Liều dùng
Cách dùng: Codein phosphat thường dùng đường uống. Phải dùng liều
thấp nhất có hiệu quả và ít lần nhất nếu có thể để giảm lệ thuộc thuốc.
Phải giảm liều đối với người suy nhược và người cao tuổi hoặc trẻ nhỏ
nhẹ cân.
Liều dùng:
Đau nhẹ đến vừa: Liều codein phosphat uống và tiêm bắp, tiêm dưới da
tương tự nhau ở người lớn và trẻ em trên 12 tuổi: Uống, mỗi lần 30 mg
cách nhau 4 giờ nếu cần thiết; liều thông thường từ 15 – 60 mg, tối đa
240 mg/ngày. Trẻ em 1 – 12 tuổi: 3 mg/kg/ngày, chia thành liều nhỏ (6
liều) hoặc 0,5 mg/kg mỗi lần cách nhau 4 – 6 giờ.
Ho khan: Người lớn và trẻ em trên 12 tuổi: 10 – 20 mg/1 lần, 3 – 4 lần/ngày,
tối đa 120 mg/ngày. Trẻ 1 – 5 tuổi: 3 mg/lần, 3 – 4 lần/ngày, tối đa 12 mg/
ngày. Trẻ 5 – 12 tuổi: 5 – 10 mg/lần, 3 – 4 lần/ngày, tối đa 60 mg/ngày.
Tác dụng không mong muốn: Táo bón khi dùng lâu; chóng mặt, buồn
nôn, đái khó, co thắt niệu quản hoặc đường mật; khô miệng; nhức đầu; vã
mồ hôi, mặt đỏ bừng, với liều điều trị codein ít gây nhờn thuốc, nghiện
thuốc, sảng khoái, buồn ngủ hoặc các tác dụng khác so với morphin.
Nghiện thuốc: Dùng codein trong thời gian dài với liều từ 240 – 540 mg/ngày
có thể gây nghiện thuốc.
Quá liều và xử trí: Dùng thuốc giải độc đặc hiệu naloxon (xem Mục
4.2.2).
