Thuốc tiền mê

Thuốc tiền mê

Thuốc tiền mê thường được dùng để chuẩn bị cho gây tê và gây mê nhằm
mục đích giảm lo lắng cho bệnh nhân, giảm chuyển hóa cơ bản, giảm đau,
giảm bài tiết nước bọt, chống nôn, chống cường phó giao cảm, tăng tác
dụng của thuốc mê, giảm tác dụng phụ của thuốc tiền mê khác khi dùng
đồng thời. Mặt khác trên bệnh nhân có dạ dày đầy, một số thuốc còn có tác
dụng phòng và chống trào ngược. Thuốc tiền mê gồm 4 nhóm như sau:
Nhóm 1: Thuốc an thần, gây ngủ, gây quên, bao gồm các thuốc nhóm
benzodiazepin (diazepam, midazolam…) và nhóm phenobarbital và
promethazin. Diazepam có thể uống, đặt trực tràng hoặc tiêm tĩnh mạch
nhưng tác dụng của diazepam thất thường đối với trẻ em trong thời gian
trước, trong và sau phẫu thuật. Promethazin là một kháng histamin có
tác dụng chống nôn và an thần nên có giá trị đặc biệt đối với trẻ em.
Midazolam thường được ưa dùng hơn diazepam tiêm tĩnh mạch, hồi tỉnh
nhanh hơn so với diazepam.
Nhóm 2: Thuốc giảm đau nhóm opioid (morphin, pethidin, fentanyl).
Các thuốc này hiện nay ít được dùng để tiền mê mà thường được dùng
trong khởi mê. Khi các thuốc này được dùng với liều nhỏ trước hoặc cùng
với khởi mê, một số thuốc khác phải dùng trong gây mê có thể giảm liều.
Hiện nay fentanyl được ưa dùng hơn pethidin, morphin vì mạnh hơn và
tác dụng ngắn hơn.
Nhóm 3: Thuốc ức chế phó giao cảm (atropin, scopolamin). Các thuốc
kháng muscarin như atropin cũng được dùng trước khi gây mê để làm
giảm các chất tiết do phế quản và đờm dãi tăng lên do đặt nội khí quản,
phẫu thuật ở đường hô hấp trên hoặc gây mê bằng một số thuốc mê qua
đường hít. Atropin tiêm bắp có hiệu quả nhất nhưng uống thuận tiện hơn đối
với trẻ em. Phải dùng liều thấp đối với bệnh tim mạch hoặc cường giáp. 

Nhóm 4: Thuốc chống nôn (metoclopramid), thuốc chống trào ngược ức
chế ở thụ thể H2 (cimetidin, ranitidin), thuốc trung hòa acid dịch vị (các
thuốc kháng acid)